Hướng dần ôn tâp sh 11 chương 1 phầnA- (phần 1)

1. Vai trò chung của nước với thực vật?
2. Trao đổi nước ở thực vật gồm những quá trình nào?
3. Phân biệt các dạng nước trong cây về vị trí, tính chất và vai trò?
4. Trình bày đặc điểm của hệ rễ thích nghi với chức năng hút nước?
5. Trong đất có những dạng nước nào, tồn tại ở những trạng thái nào? Rễ cây hấp thụ được dạng nào, ở trạng thái nào?
6. Phân tích đặc điểm cấu tạo của long hút phù hợp với chức năng hút nước?
7. Nước được vận chuyển từ đất vào mạch gỗ của rễ nhờ cơ chế nào? Bằng những con đường nào?
8. Đai caspari nằm ở đâu, có chức năng gì?
9. Áp suất rễ là gì? Trình bày 2 hiện tượng chứng minh có áp suất rễ?
10. Trong cây có những dòng vận chuyển vật chất nào?
11. Chứng minh cấu tạo mạch gỗ thích nghi với chức năng vận chuyển nước và ion khoáng từ rễ lên lá? Nếu một ống mạch gỗ bị tắc thì dòng mạch gỗ trong ống đó có tiếp tục được vận chuyển lên trên không?
11’. So sánh tế bào quản bào và tế bào mạch ống?
12. Cấu tạo mạch rây, thành phần của dịch mạch rây? Động lực nào đẩy dòng mạch rây từ lá đến rễ và các cơ quan khác?
12’. Phân biệt mạch gỗ và mạch rây về cấu tạo và chức năng và động lực vận chuyển vật chất ở 2 loại mạch này?
13. Trình bày con đường vận chuyển nước ở thân? Cơ chế đảm bảo sự vận chuyển nước ở thân?
14. Tại sao hiện tượng ứ giọt chỉ xẩy ra ở những cây bụi thấp và những cây thân thảo?
15. Hiện tượng ứ giọt xẩy ra trong điều kiện nào? Chứng minh điều gì?
16. Tế bào long hút, tế bào nhu mô vỏ, tế bào nội bì, mạch gỗ . 4 loại tế bào trên loại nào có Ptt cao nhất, loại nào có Ptt thấp nhất?
17. Làm thế nào để phân biệt được hiện tượng ứ giọt và hiện tượng sương trên lá?
18. Ý nghĩa của việc làm cỏ lúa sục bùn (Lấy tay rứt hết cỏ sau đó rúi xuống bùn) và xới đất quanh gốc cây?
19. Tại sao nói thoát hơi nước là một tai hoạ tất yếu của thực vật?
20. Trình bày các con đường thoát hơi nước và đặc điểm của chúng?
21. Các phản ứng đóng mở khí khổng?
22. Nguyên nhân của sự đóng mở khí khổng?
22’: Hãy nêu đặc điểm cấu trúc của tế bào khí khổng trong mối lien quan với cơ chế đóng mở của nó?
23. Tại sao cây sương rồng, cây mọng nước ở sa mạc khí khổng lại đóng vào ban ngày?
23’: Tại sao vào ban ngày khi có ánh sang mà lỗ khí của một số cây ở sa mạc như cây xương rồng vẫ đóng lại?
24. Trình bày cấu tạo tế bào lỗ khí phù hợp với chức năng của nó? Tác nhân chủ yếu điều tiết độ mở của khí khổng?
24’: Tại sao một số cây sau trận mưa môi trường dư thừa nước mà lỗ khí vẫn đóng vào ban ngày?
25. Ảnh hưởng của các điều kiện môi trường đến quá trình trao đổi nước?
26. Nêu các cơ sở khoa học của việc tưới nước hợp lí cho cây trồng?
27. Vì sao khi ở dưới tán cây thấy mát hơn dưới mái che bằng vật liệu xây dựng?
28. Cây trong vườn và cây trên đồi cây nào có cường độ thoát hơi nước qua cutin mạnh hơn?
29. Cây ở vùng ngập mặn hấp thụ nước như thế nào?
30. Tại sao khi bón phân ta không nên bón nhiều quá vào gần gốc cây?
31. Vì sao khi cây trên cạn bị ngập úng lâu ngày sẽ chết?Cây lúa bị ngập úng tại sao lại không chết?
32. Tại sao ta không nên tưới nước cho cây trồng vào lúc giữa trưa nắng?
32’: Đa số các loài cây lỗ khí chủ yếu nằm ở mặt dưới lá Điều này có ý nghĩa gì với cây?
33. Tại sao diện tích lỗ khí khổng chỉ gần bằng 1% diện tích của lá, nhưng lượng nước thoát ra khỏi khí khổng lại lớn hơn lượng nước thoát ra qua bề mặt lá nhiều lần? Trình bày một thí nghiệm để chứng minh?
33’: Cường độ thoát hơi nước ở mặt trên lá và mặt dưới lá mặt nào cao hơn? Vì sao?
34. Dạng hấp thụ, chức năng và triệu chứng thiếu các nguyên tố N, K, P, S, Ca, Mg, Cl, Cu, Fe?
35. Cây hấp thu các nguyên tố khoáng dưới dạng nào?
35’: Quá trình hấp thụ chất khoáng vào cây có tách rời với quá trình hấp thụ nước được không?Tại sao?
36. Các nguyên tố khoáng được hấp thụ từ đất vào cây theo những cách nào? Sự khác nhau giữa các cách đó?
37. Nêu vai trò chung các nguyên tố đa lượng?
38. Vai trò chung của các nguyên tố vi lượng?
39. Tại sao nguyên tố vi lượng chỉ cần một lượng nhỏ với TV?
40. Tại sao quá trình hấp thụ nước và khoáng ở liên quan chặt chẽ với quá trình hô hấp của rễ?
Đáp án câu hỏi tự luận sinh học 11
10. Các dòng vận chuyển vật chất trong cây
- Dòng mạch gỗ (dòng đi lên): Vận chuyển nước và ion khoáng và một số sản phẩm tổng hợp từ rễ axit amin, amit, vitamin, hoocmôn) từ rễ lên lá và các bộ phận khác
- Dòng mạch rây (dòng đi xuống): Vận chuyển chất hữu cơ từ lá tới nơi sử dụng hoặc dự trữ
11.* Cấu tạo mạch gỗ thích nghi với chức năng vận chuyển nước và muỗi khoáng.
Tế bào mạch gỗ gồm 2 loại TB là quản bào và mạch ống
- Các tế bào cùng loại (quản bào - quản bào, mạch ống - mạch ống) nối với nhau theo cách: đầu tế bào này gắn vào đầu tế bào kia thành những ống dài từ rễ lên lá để dòng mạch gỗ di truyển bên trong
Các ống Quản bào- quản bào, mạch ống - mạch ống, quản bào- mạch ống xếp sát với nhau theo các lỗ bên, lỗ bên của tế bào ống này sít khớp với lỗ bên của tế bào ống bên cạnh => dòng mạch gỗ có thể vận chuyển ngang từ ống này sang ống khác, đảm bảo dòng vận chuyển bên trong được lien tục (kêt cả khi một ống nào đó bị tắc)
- Là các tế bào chết tạo các ống rỗng => lực cản thấp => dòng mạch có thể di chuyển nhanh
- Thành mạch gỗ được linhin hoá tạo cho mạch gỗ có độ bền chắc và chịu nước
* Nếu một ống mạch gỗ nào đó bị tắc thì dòng mạch gỗ trong ống đó vẫ có thể tiếp tục được vận chuyển lên trên bằng cách di truyển ngang qua các lỗ bên sang ống bên cạnh và tiếp tục di truyển lên trên
11’: So sánh quản bào và mạch ống
* Giống nhau
- cấu tạo:
+ Là các tế bào chết: Không có màng và các bào quan trở thành các ống rỗng
+ Thành tế bào được linhin hoá bền chắc và chịu nước
+ Các tế bào quản bào cũng như mạch ống đều có các lỗ bên. Các ống quản bào - quản bào, mạch ống - mạch ống xếp sít với nhau theo các lỗ bên, lỗ bên của tế bào ống này sít khớp với lỗ bên của tế bào ống bên cạnh => dòng mạch có thể di truyển ngang từ ống này sạng ống bên cạnh
- Chức năng: Đề có chức năng vận chuyển nước và muối khoáng
* Khác nhau:
Quản bào Mạch ống
- Tế bào hẹp, dài
- Các tế bào nối với nhau theo kiểu đầu gối lên đầu

- Dòng mạch di chuyển chậm hơn
- Co trong tất cả các thực vật có hệ mạch
- Tế bào rộng, ngắn
- Các tế bào nối với nhau theo kiểu đầu kề đầu thành ống dài
- Dòng mạch di chuyển nhanh hơn
- Chỉ có ở ngành thực vật hạt kín và bộ dây gắm ngành hạt trần

12: * Câu tạo mạch rây
- Cấu tạo từ các tế bào sống: Gồm tế bào hình rây và tế bào kèm
+ Tế bào hình rây: Không có nhân
+ Tế bào kèm: Có nhân, có nhiều ti thể (cung cấp năng lượng cho vận chuyển chủ động các chất trong dòng mạch rây)
* Thành phần dịch mạch rây: Chủ yếu là saccarôzơ, axit amin, vitamin, hoocmôn, một số chất hữu cơ khác như ATP..
Trong dịch mạch rây có nhiều ion K+ => PH trong dịch mạch rây cao 8,0 – 8,5
* Động lực dòng mạch rây
Sự chênh lệch ASTT giữa cơ quan nguồn (nơi saccarôzơ được tạo thành) và cơ quan chứa (nơi saccarôzơ được sử dụng hay dự trữ)
Cơ quan nguồn có ASTT cao, cơ quan chứa có ASTT thấp
Dòng mạch di truyển từ nơi có ASTT cao tới nơi có ASTT thấp (cơ quan nguồn (lá) => ống rây qua lỗ bản rây vào ống rây khác =>Cơ quan chứa (nơi sử dụng, dự trữ)
12’: Khác nhau giữa mạch gỗ và mạch rây
Mạch gỗ Mạch rây
Cấu tạo - Cấu tạo từ các tế bào chết gồm quản bào và mạch ống
- Thành tế bào được linhin hoá, bền chắc và chịu nước - Cấu tạo từ các tế bào sống gồm tế bào hình rây và tế bào kèm
- Tính bền chắc và khả năng chịu nước kém hơn
Chức năng Vận chuyển nước, muối kloáng và một số chất tổng hợp từ rễ như axit amin, amit, vitamin, hoocmôn Vận chuyển chủ yếu saccarôzơ, axitamin, vitamin, hoocmôn, một số chất hữu cơ (ATP..), một số ion khoáng
Động lực di chuyển của dòng mạch Kết hợp 3 lực: Lực đẩy của rễ (áp suất rễ), lực hút của lá do thoát hơi nước, lực lien kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ Do sự chênh lệch ASTT cơ quan nguồn và cơ quan chứa
13. (vở ghi, SGK)
14. Hiện tượng ứ giọt chỉ xẩy ra ở những cây thân bụi thấp và cây thân thảo vì:
Những cây này thường thấp nên dễ bị tình trạng bão hoà hơi nước (nơi gần mặt đất thường có độ ẩm cao hơn phía trên), áp suất rễ đủ mạnh để đẩy nước từ rễ lên lá gây ra hiện tượng ứ giọt
15. Hiện tượng ứ giọt xẩy ra trong điều kiên không khí bão hoà hơi nước
Chứng minh có áp suất rễ (nước được đẩy từ rễ lên)
16. ASTT tế bào lông hút < ASTT tế bào nhu mô vỏ < ASTT tế bào nội bì < ASTT tế bào mạch gỗ. Nhờ vậy nước mới có thể vận chuyển từ tế bào lông hút vào mạch gỗ
17. Hiện tượng ứ giọt các giọt nước ứ ra ở mép lá
Sương trên lá các giọt nước nằm rải rác trên bề mặt lá
18. * Ý nghĩa của việc làm cỏ sục bùn:
+ Loại bỏ cỏ dại
+ Tăng nồng độ ôxi trong nước giúp rễ cây hô hấp tốt
+ Hoà tan chất khoáng trong nước giúp cây hấp thụ
+ Làm đứt rễ cây, sinh ra nhiều rễ mới làm tăng diện tích hấp thụ nước và muối khoáng
* Ý nghĩa xới đất quanh gốc cây
+ Làm Tăng độ thoáng khí (tăng nồng độ oxi trong đất) giúp rễ cây hô hấp tốt, sinh trưởng tốt
+ Làm đứt rễ cây, sinh ra nhiều rễ mới làm tăng diện tích hấp thụ nước và muối khoáng
19. - Thoát hơi nước là tai hoạ:
Trong quá trình sống, TV phải mất một lượng nước quá lớn (99% lượng nước cây lấy vào từ đất phải thoát ra ngoài không khí qua lá)
- Ý nghĩa của thoát hơi nước
+ Là động cơ trên cùng của quá trình vận chuyển nước
+ Làm giảm nhiệt độ bề mặt lá
+ Khi thoát hơi nước qua khí khổng thì đồng thời khí CO2 đi vào lá cung cấp nguyên liệu cho quang hợp
20. a. Con đường qua khí khổng
- Vận tốc lớn
- Được điều chỉnh bằng việc đóng mở khí khổng
b. Con đường qua bề mặt lá – qua cutin
- Vận tốc nhỏ
- Không được điều chỉnh
21. - Phản ứng mở quang chủ động: Ánh sang là nguyên nhân trực tiếp gây ra sự đóng mở khí khổng
Khí khổng mở chủ động ngoài ánh sáng
- Phản ứng đóng thuỷ chủ động: Sự đóng chủ động của khí khổng khi thiếu nước là do axit abxixic (AAB) tăng lên khi thiếu nước
22. - Cơ chế ánh sáng: Khi cây được chiếu sang tiến hành quang hợp sử dụng CO2 => tăng độ PH ở tế bào lỗ khí =>Tinh bột sẽ được chuyển thành đường =>Tăng ASTT trong tế bào khí khổng => Tế bào khí khổng hút nước, trương nước =>khí khổng mở
- Hoạt động của các bơm ion ở tế bào khí khổng => Tăng hoặc giảm hàm lượng các ion => Thay đổi ASTT => Thay đổi sức trương nước của tế bào
- Cơ chế AAB: Khi cây bị hạn => AAB trong tế bào khí khổng tăng =>Kích thích các bơm ion hoạt động => Các ion bị rút ra khỏi tế bào khí khổng => ASTT giảm => Tế bào khí khổng mất nước => Khí khổng đóng
22’: Đặc điểm cấu trúc của tế bào khí khổng liên quan tới cơ chế đóng mở của nó:
Mép trong nơi tiếp giáp giữa 2 tế bào khí khổng dày hơn mép ngoài. Khi trương nước mép trong cong theo mép ngoài => Khí khổng mở, Khi mất nước mép trong duỗi ra => khí khổng đóng
23. Một số cây trong điều kiện thiếu nước (Xương rồng, cây mọng nước ở sa mạc) Khí khổng đóng hoàn toàn vào ban ngày, khi mặt trời lặn khí khổng mới mở ra để tiết kiệm nước (thích nghi với điều kiện khô hạn ở sa mạc)
24. - Mỗi lỗ khí được tạo nên từ 2 tế bào khí khổng hình hạt đậu có mép trong nơi tiếp giáp giữa 2 tế bào rất dày, mép ngoài mỏng
+ Khi tế bào khí khổng trương nước, mép trong cong theo mép ngoài => khí khổng mở
+ Khi tế bào khí khổng mất nước mép trong 2 duỗi ra => khí khổng đóng
- Tác nhân chủ yếu điều tiết đọ mở của khí khổng: Hàm lượng nước trong tế bào khí khổng
24’: Do các tế bào biểu bì tăng về kích thước ép mạnh lên tế bào lỗ khí làm khe lỗ khí đóng lại, tế bào biểu bì mất ít nước và giảm thể tích lỗ khí lại mở
25: * Ánh sáng
Ảnh hưởng chủ yếu tới quá trình thoát hơi nước ở lá
*. Nhiệt độ
Ảnh hưởng đến cả hai quá trình: Hấp thụ nước ở rễ và thoát hơi nước ở lá
- Ảnh hưởng tới sự sinh trưởng, hô hấp của rễ. Rễ nhiều hô hấp tốt sẽ hấp thụ được nhiều nước
- Ảnh hưởng tới độ ẩm không khí, ảnh hưởng tới quá trình thoát hơi nước ở lá
* Độ ẩm đất và không khí
- Độ ẩm đất càng cao sự hấp thụ nước càng tốt
- Độ ẩm không khí càng thấp sự thoát hơi nước càng mạnh
* Dinh dưỡng khoáng
- Ảnh hưởng tới sự sinh trưởng của hệ rễ
- Ảnh hưởng tới áp suất thẩm thấu của đất
26. * Cân bằng nước tưới của cây trồng: lượng nước hút vào (A), lượng nước thoát ra (B)
A =B : Mô cây đủ nước, cây phát triển bình thường
A>B : Mô dư thừa nước, cây phát triển binhf thường
A<B : Mất cân bằng nước, cây héo, cần tưới nước
* Tưới nước hợp lí cho cây trồng
- Thời diểm cần tưới nước: Căn cứ vào chỉ tiêu sinh lí và chế độ nước của cây
- Lượng nước tưới Căn cứ vào: Nhu cầu từng loại cây, tính chất vật lí hoá học của từng loại đất và các diều kiện môi trường cụ thể
- Cách tưới phụ thuộc vào:
+ Nhóm cây trồng: VD. Lúa tưới ngập nước
+ Loại đất: VD. Đất cát tưới nhiều lần, đất mặn tưới nhiều hơn nhu cầu của cây…
- Với cây trồng cạn:
+ Tưới trực tiếp vào gốc cây
+ Tưới theo rãnh
+ Tưới bằng ống dẫn nước ngầm
+ Tưới nhỏ giọt bằng hệ thống ống dẫn
+ Tưới phun
Hai phương pháp cuối cùng là tốt nhất (Tiết khiêm nước, đảm bảo độ ẩm không khí, đảm bảo sự thoáng khí cua bộ rễ)
27. Vật liệu xây dựng hấp thụ nhiệt làm nhiệt độ tăng cao
Lá cây thoát hơi nước làm hạn môi trường xung quanh lá => Không khí dưới tán cây về mùa hè mát hơn so với không khí dưới mái che vật liệu xây dựng
28. – Trong vườn ánh sáng yếu => Cây trong vườn có lớp cutin kém phát triển (mỏng)
- Trên đồi ánh sáng mạnh => Cây trên đồi có lớp cutin phát triển mạnh (dày)
Cutin là chất không thấm nước => nhiều cutin sự thoát hơi nước qua cutin-bề mặt lá càng yếu => Cây trong vườn thoát hơi nước qua cutin mạnh hơn cây trên đồi
29. Cây vùng mặn hấp thụ muối tích muối trong cơ thể => ASTT trong cây cao hơn dịch đất nhờ vậy hấp thụ được nước
30. Bón phân không nên bón tập chung vào gốc cây vì:
- Cây hút nước theo cơ chế thẩm thấu, nước đi từ nơi có nồng độ chất tạn thấp đến nơi có nồng độ chất tan cao (nơi có thế nước cao tới nơi có thế nước thấp)
- Khi bón phân tập chung nhiều vào gốc cây => nồng độ dịch đất ở gốc cây cao hơn trong cây => nước đi từ trong cây ra ngoài môi trường đất => cây mất nước có thể chết
31: Cây trên cạn ngập úng lâu sẽ chết vì:
- Cây trên cạn hấp thụ nước chủ yếu nhờ hệ rễ
- Ngập úng lâu ngày trong đất thiếu oxi => rễ hô hấp kém,lâu ngày chết
Mặt khác các vi sinh vật kị khí hoạt động mạnh tạo các chất độc làm rễ bị chết. Cây chết do rễ chết không hút được nước
* Cây lúa ngập úng vẫn sống vì: Cây lúa có hệ thống thông khí từ lá tới rễ
32: Ta không nên tưới nước cho cây trồng vào lúc giữa trưa nắng vì:Giữa trưa khi trời nắng gắt khí khổng thường đóng lại, nếu tưới nhiều nước vào giữa trưa có thể gây úng cho cây
33: Diện tích khí không chỉ chiếm gần 1% diện tích lá nhưng lượng nước thoát ra qua khí khổng gấp nhiều lần qua bề mặt lá vì:
- Người ta chứng minh nước thoát ra ở mép chậu nước dễ dàng hơn nhiều so với ở giữa chậu (hiệu quả mép) (do hơi nước ở giữa chậu đậm đặc hơn) => Vận tốc thoát hơi nước của một diện tích phụ thuộc chủ yếu vào chu vi của diện tích đó
- Chu vi các lỗ khí khổng lớn hơn nhiều so với chu vi của lá, => Thoát hơi nước qua khí khổng lớn hơn thoát hơi nước qua bề mặt lá
- Ngoài ra trên lá còn có lớp cutin không thấm nước ngăn cản sự thoát hơi nước
* Thí nghiệm chứng minh
Lấy 2 chậu nước như nhau, một chậu để nước bốc hơi tự do, còn một chậu để một tấm bìa đục nhiều lỗ nhỏ đặt lên trên, sau một thời gian chậu có miếng bìa sẽ bốc hơi nước nhiều hơn, cạn nhiều hơn
33’: Cường độ thoát hơi nước ở mặt dưới là và mặt trên lá mặt nào cao hơn?vì sao?
Ở mặt dưới cao hơn vì số lượng lỗ khí ở mặt dưới lá nhiều hơn mặt trên lá
34: (SGK)
35: (vở ghi, SGK)
35’: Quá trình hấp thu khoáng có tách rời với quan trình hấp thụ nước được không? Vì sao?
TL: Quá trình hấp thụ khoáng không thể tách rời quá trình hấp thụ nước được vì: Các chất khoáng hoà tan trong nước và được hấp thụ vào cây cùng với dòng nước
36, 37, 38: (vở ghi, sgk)
39: Nguyên tố vi lượng chỉ cần một lượng nhỏ với TV vì: vai trò các nguyên tố vi lượng trong cây không phải là vai trò cấu trúc mà chủ yếu là vai trò hoạt hóa enzim trong các quá trình trao đổi chất
40: Quá trình hấp thụ nước và chất khoáng lien quan chặt chẽ với quá trình hô hấp của rễ vì:
Các sản phẩm của hô hấp là ATP và các chất trung gian đều cần thiết cho quá trình hấp thụ các chất khoáng
+ ATP tham gia vào quá trình vận chuyển chủ động
+ CO2 sản phẩm của hô hấp tham gia vào quá trình hút bám trao đổi
+ Các sản phẩm trung gian của hô hấp và sự hấp thụ các chất khoáng làm tăng ASTT của tế bào làm tăng khả năng hút nước của tế bào
41,42, 43,44: (vở ghi, SGK)

Rất hay có điều hơi khó + hơi dài nhưng cũng sẽ làm hết thui !! ^^
thanks cái nà
Em nào làm bài đúng nhất, gởi Cô Yến Thanh sớm nhất được thưởng (căn cứ thời gian gởi trên email:
Giải nhất: năm trăm
Giải nhì: ba trăm
Giải ba: hai trăm
giải khuyến khích: một trăm